ระบบการรับรองเกษตรอินทรีย์แบบมีส่วนร่วม
ความหมายการรับรองแบบมีส่วนร่วม
Participatory Organic Guarantee System (PGS)
เป็นการรับประกันคุณภาพผลผลิตอินทรีย์โดยชุมชนที่เหมาะสมกับสภาพภูมิสังคมวิถีชีวิตวัฒนธรรมและการเกษตรของท้องถิ่นโดยมีเป้าหมายการผลิตเพื่อจําหน่ายในชุมชนหรือจำหน่ายตรงเน้นกระบวนการมีส่วนร่วม) ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ได้แก่ผู้ผลิต ผู้ประกอบ การนักพัฒนานักวิชาการ และผู้บริโภคซึ่งอยู่นอกระบบ การรับรองโดย บุคคลที่ 3 หรือหน่วยตรวจรับรอง PGS เป็นกระบวนการที่ไม่มีสูตรสําเร็จขึ้นอยู่กับแต่ละกรณีเป็นการพัฒนากระบวนการรับประกันความเป็นอินทรีย์ในระดับชุมชนโดยอาศัยกระบวนการทางสังคมการมีส่วนร่วมพบปะแลกเปลี่ยนความ ชื่อสัตย์ไว้วางใจโปร่งใสความเชื่อมั่นและมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องปรับปรุงเปลี่ยนแปลง ได้ตลอดเวลาจากเวทีของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียโดยให้มีเอกสารหรือให้เกษตรกร กรอกแบบฟอร์มน้อยที่สุด (เรียบเรียงจาก IFOAM, 2008)
ความสาคัญของการมีระบบรับรองแบบมีส่วนร่วม
“เกษตรอินทรีย์" เป็นกลยุทธ์ในการขับเคลื่อนเกษตรกรรายย่อยเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนและแก้ปัญหาต่างๆ ได้แก่ด้านสิ่งแวดล้อมด้านเศรษฐกิจชุมชนความมั่นคงทางอาหารลดความยากจนและสร้างภูมิคุ้มกันต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศตามที่องค์กรที่เกี่ยวกับการพัฒนาการเกษตรและอาหารแห่งสหประชาชาติ (FAOและ IFAD) ได้เรียกร้องให้ประเทศต่างๆ มีนโยบายเกษตรอินทรีย์และเกษตรอินทรีย์ไม่ได้จากัดว่าต้องได้รับการรับรองจากหน่วยตรวจรับรองเท่านั้นแต่เป็นการเกษตรทางเลือกสําหรับเกษตรกรรายย่อย เรียกว่า "non certified organic" ซึ่งหมายถึงระบบการเกษตรทุกชนิดที่ใช้กระบวนการธรรมชาติมากกว่าการพึ่งปัจจัยจากภายนอกและการผลิตอาหารที่ดี ต่อสุขภาพและส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนเน้นการผลิตเพื่อยังชีพผลผลิตที่มากเกินพอจึงจำหน่ายให้เพื่อนบ้าน และตลาดท้องถิ่นที่ผู้ผลิตและผู้บริโภคสื่อสารกันได้โดยตรงซึ่งการปฏิบัติของผู้ผลิตเป็นไปตามหลัการเกษตรอินทรีย์ แต่ไม่เน้นการขอการรับรองจากบุคคลที่ 3 เนื่องจากการตรวจรับรองโดยหน่วยตรวจรับรองมีค่าใช้จ่ายสูงไม่คุ้มกับผลผลิตที่มีไม่มากพอและเป็นกระบวนการยุ่งยากในการทําระบบเอกสาร
ตลาดสินค้าเกษตรอินทรีย์มีความเป็นสากลและมีมาตรฐานกฎระเบียบควบคุมอยู่การติดฉลากคําว่า “อินทรี” บางประเทศเป็นกฎหมายบังคับว่าจะต้องได้รับการตรวจบรองจากหน่วยรับรองตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์บาง ประเทศไม่บังคับแต่ผู้ผลิตเกษตรอินทรีย์ในประเทศกําลังพัฒนาส่วนมากเป็นเกษตรกรรายย่อย ต่อมา lFOAM ได้คิดกระบวนการรับรองแบบกลุ่ม(Grower Group Certification) ขึ้นเพื่อลดค่าใช้จ่ายการตรวจรับรองแต่ก็ยังเป็น กระบวนการที่ซับซ้อนสําหรับผู้ผลิตที่เป็นเกษตรกรรายย่อยหรือผู้ที่ปรับเปลี่ยนมาทําเกษตรอินทรีย์ใหม่ กระบวนการรับรองแบบมีส่วนร่วม (Participatory Guarantee System, PGS) เป็นแนวทางหนึ่งในการรับประกันความเป็นอินทรีย์ เป็นกระบวนการทางสังคมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเพื่อปรับปรุงสภาพภูมิสังคมท้องถิ่นและสร้างแรงจูงใจให้กับ เกษตรกรรายย่อยเป็นผู้ผลิตและผู้ประกอบการในการพัฒนาตลาดท้องถิ่นซึ่งทําให้ลูกค้าสามารถแยกผลิตภัณฑ์ อินทรีย์จากสินค้าปกติได้ “กระบวนการรับรองเกษตรอินทรีส์แบบมีส่วนร่วม” เป็นกระบวนการเบื้องต้นที่จะส่งเสริม ให้เกษตรกรปรับเข้าสู่การผลิตมากนั้นนําไปสู่การสร้างตลาดทางเลือกเศรษฐกิจอาหารท้องถิ่นและใช้พลังงานใน การผลิตและการขนส่งอาหารสั้นลงและสร้างสังคมมาให้อยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างเกื้อกูลส่งผลให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืน
ข้อมูลจาก
http://www.pgs-organic.org/sub1content.asp?id=14294
